II. Murat zamanında gerçekleşen “Devşirme Kanunu’na göre Osmanlı tebaası Hıristiyan çocuklarından şartları elverişli olanlar belli bir eğitimden geçirildikten sonra Kapıkulu askeri yapılmıştır.
Başlangıçta sadece Osmanlı Avrupası'nda uygulanan kanun XV. yüzyıl sonlarından itibaren Anadolu'da da uygulanmış, böylece İmparatorluk dâhilindeki bütün Hıristiyan tebaaya teşmil edilmiştir. Belli yaşlardaki çocuklardan özellikle 14-18 yaş arasındakiler tercih edilirdi. Memur vaftiz defterlerine bakarak şartları elverişli olanları ayırır, en ince teferruatına kadar iki deftere bunların kaydı yapılırdı. Kanuna göre çocukların en soyluları, papaz oğulları, iki veya daha fazla çocuğu bulunanın en sağlıklısı tercih edilir, tek çocuğu olanın oğlu alınmazdı. Çocukların orta boylu olmasına dikkat edilir, uzun boylu olup da endamı düzgün olanlar saray için ayrılırdı. Devşirme işlemi bittikten sonra 100-200 kişilik kafileler halinde devlet merkezine sevk edilen çocuklar burada tekrar kontrolden geçirilirler ve sünnet edilirlerdi. Bazıları saray için ayrılır, kalanlar da Türk köylüsünün yanına verilirlerdi. Burada yedi sekiz yıl çalışan, Türk-İslâm âdetlerini öğrenen devşirme oğlanları daha sonra “Acemi Ocağı”na alınırlardı. Acemi oğlanları yedi sekiz yıl kadar bu ocakta eğitildikten sonra yeniçeri veya öteki “Kapıkulu Ocakları”na geçerlerdi ki buna bedergâh veya kapıya çıkma denirdi.
Kapıkulu Ocaklarını iki bölümde inceleyebiliriz:
1-Yaya Kapıkulu Ocakları:
-Yeniçeri Ocağı
-Cebeci Ocağı
-Topçu Ocağı
-Top Arabacıları Ocağı
-Humbaracı Ocağı
-Lağımcı Ocağı
2- Atlı Kapıkulu Ocakları (Kapıkulu Süvarileri):
-Sipah Bölüğü
-Silahdar Bölüğü
-Ulufeciler Bölükleri
-Gureba Bölükleri
Aşağıdaki görsele ilişkin bilgi: Ocakta teşkilat bozulduktan sonra Atlı Kapıkulu Ocağı’na sadece Acemi Ocağından nefer alma kuralı terk edilip bu ocağın süvarilerinden dünyaya gelen oğullar da alınmaya başlandı. Bu süvari oğullarına “VELEDEŞ” denilirdi.
