Fatih Sultan Mehmed demir dökümhanesi Demirköy.

Osmanlı Devleti ilk kez I. MURAT (1362-1389) döneminde Haçlılarla yapılan I. Kosova (1389)(Sırp, Boşnak, Eflak, Arnavut, Leh, Çek ve Macarlardan oluşan Haçlı ordusunu) Savaş'ında top kullandı ve bu günden sonra savaşlarda sonucu belirleyen etkenlerin başında top'un etkin ve doğru kullanımı geldi, top yıllar içersinde ihtiyaca göre geliştirilmeye başlandı tarih kitaplarının yazdığının aksine ilk "yivli top"u 1868 yılında bir alman değil ll.Bayezıd yapmış(yaptırmıştır). Şahi top'un hammaddesi olan demirin demirköy'de ki tarihi Fatih Sultan Mehmed demir dökümhanesinden geldiği bilinir, yıllardır bu dökümhaneyi gezmek istemişimdir, kısmet bugüne imiş, gitmişken yerinde ve ehil kişilerden bilgi almak her zaman tercihim olmuştur, biraz araştırmadan sonra bu tarihi dökümhanenin ülke gündemine gelmesini ve kazıların yapılarak günümüzde ki hale gelmesini sağlayan Demirköy doğumlu bizler gibi yaşadığı yöre tarihine meraklı araştırmacı ve Demirköy Doğayı Kültürel Değerleri Koruma ve Tanıtma Derneği kurucularından Sayın Sırrı Tayan beyefendiyi dökümhanenin hemen yanında küçük bir kulube de tarih ile içiçe buldum, kendisine bir çok sorular yönelttim, kafama takılanları, anlamakta zorlandığım konuları sabırla çok güzel anlattı, kendisnden pek çok üniversite öğrencisl "tez" çalışmalarında kaynak kişi olarak görmekte, kazı yapan arkeologlar, akademisyenler kendisinin engin bilgilerinden faydalanmaktadır. Bu güzel sohbetten satır başları.. 1- Demirköy demir üretim tesisi tarihi 1800 yıl öncesine kadar gitmektedir. 2-Osmanlı bu bölgeyi fethettiğinde demir madeni işleme tesisini hazır vaziyette buldu sadece daha iyi olması için geliştirdi. 3-Son yapılan kazılar da ve yüzey araştırmalar da ortaya çıkan buluntuların analiz ve karbon testlerin de bu tesiste demir, bakır, kurşun ve altın işleme ocaklarının 21 civarında olduğu ortaya çıkmıştır. 4- Urban kimdir wikipedia'da ; "Urban, İstanbul'un Fethi'nde kullanılan şahiyi döktüğüne inanılan Macar usta. Topun dökümünü Edirne'de yapan Urban daha önceleri Doğu Roma hizmetinde bulunmuştur. Şahiyi döken kişinin Urban olduğu tartışmalıdır ve bu kişi bazı kaynaklarda Saruca Muslihiddin olarak geçmektedir.Urban'ın Macar olduğu da tartışılan konu olmakla beraber çeşitli kaynaklarda Leh yahut Ulah asıllı olduğu da yazmaktadır." Ama... Üstad Sırrı beyi birkaç yıl önce Urban'ın torunları dökümhane de ziyarete gelirler ve sohbet arasında derler ki; "Evet biz Macaristan'da asırlardır yaşıyoruz orayı vatan bildik hristiyan olduk ama biz öz be öz Türküz Kuman/Kıpçak Türkü'yüz dedemiz de Roma İmparatoruna hizmet etmektense Soydaşlarına hizmet etmeyi seçti ve ll.Mehmed'e (Fatih'e) hizmet etmek üzere Edirne'ye geldi ve çalışmaları ile İstanbul'un fethine katkı yaptı.) Sırrı bey bu bilginin önemsenmesi gerektiğini ısrarla vurguladı. 5-Sırrı bey yıllarca yaptığı araştırmalar ile dökümhane ile ilgili fotoğraflar, meteryaller toparlamış, Edirne'de açılan F.S.Mehmed müzesinde sergilenmek üzere top gülleleri, şahi top'un yapıldığı demir cevheri örnekleri müzeye getirilerek sergilenebilir, Sırrı bey den ilginç bilgiler de bu müze de ziyaretçilere sunulabilir. Sırrı Tayan - Demirköy